PŁYTA GŁÓWNA
Płyta główna to podstawowa część komputera, która łączy wszystkie tworzące go części. Zależy od niej liczba i typ komponentów, jakie można wykorzystywać, a także szybkość i sposób wymiany danych między nimi.
Budowa i działanie płyty głównej
Płyta główna ma postać dużej płytki drukowanej. Na stałe za montowane są na niej: chipset, kości pamięci zawierające BIOS, bateria oraz różne gniazda i złącza. Gniazda służą do instalowania PS/2), dwa USB, dwa szeregowe i jedno równoległe. Jeśli na płycie za montowany jest układ dźwiękowy, dochodzą jeszcze złącza charakterystyczne dla pamięci masowych i kabel z zasilaniem. Procesor w płytach ATX jest ulokowany obok zasilacza, który ma od jego strony wiatrak. Pierwotnie miało to pozwolić na zrezygnowanie z dodatkowych systemów chłodzenia, ale szybki wzrost prędkości procesorów i tym samym osiąganych przez nie temperatur spowodował, że takie chłodzenie jest niewystarczające (stosuje się dodatkowo wiatraki montowane bezpośrednio na procesorze). Płytę ATX przedziela na pół gniazdo AGP do osadzenia graficznej. Po drugiej stronie płyty znajdują się gniazda PCI dla różnych kart rozszerzeń. Czasami są to także starsze gniazda ISA. Z reguły na płycie ATX jest ich łącznie siedem, ale pojawiły się także nieco węższe płyty zwane MicroATX ze zredukowaną liczbą gniazd. Alternatywą dla ATX miał się stać standard NLX, ale dotąd nie zdobył większej popularności. W płycie NLX gniazda na karty rozszerzające zostały umieszczone na specjalnej karcie gniazd. Karty rozszerzające montuje się, więc równolegle do płyty głównej, dzięki czemu całość zajmuje mniej miejsca. Pozwala to wykorzystywać chudsze obudowy. Nowością jest standard FlexATX. Płytę taką całkowicie pozbawiono gniazd, gdyż wszystkie podstawowe układy są z nią zintegrowane. Dzięki temu jest ona bardzo mała, co pozwala producentom na dużą swobodę przy projektowaniu kształtu obudowy komputera. Płyta ta ma być wykorzystywana w tanich konstrukcjach do domu lub biura, jej wadą jest jednak brak możliwości rozbudowy. Najważniejszym elementem płyty głównej jest zestaw układów sterujących, nazywany chipsetem. Składa się on z dwóch lub trzech kości, ale zawartych jest w nim wiele podukładów, występujących w pierwszych płytach osobno. Chipset zarządza obiegiem informacji w komputerze, łącząc procesor z pozostałymi komponentami. Jego parametry wyznaczają m.in. typ i liczbę obsługiwanych procesorów, typ i maksymalną wielkość pamięci, rodzaj gniazd i złączy, a także szybkość przesyłu danych pomiędzy poszczególnymi komponentami. Jeśli więc chipset nie obsługuje jakiegoś rozwiązania, nie będzie można z niego skorzystać lub będzie ono pracowało z niższą prędkością. Z reguły nowy chipset pojawia się wraz z kolejnym modelem procesora. Przez ostatnie lata dominującą pozycję na rynku chipsetów zajmował Intel, ale wraz ze wzrostem popularności procesorów AMD wzmocniła się także pozycja wcześniej niszowych producentów, takich jak VIA, SiS czy ALI.
POWRÓT DO STRONY "WNĘTRZE KOMPUTERA"
POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ